Kentsel Dönüşüm Türleri Nelerdir?
Ülkemizde birçok şehirde uygulanmakta olan Kentsel Dönüşüm politikaları kentlerde oluşmuş olan çarpık yapılaşmaların ve fiziksel ve sosyal bozulmaların giderilmesi için uygulanmakta olan politikalardır. Kentsel Dönüşüm kavramı adı altında kentlerde sorunlu olarak tespit edilen bölgelerde yeniden düzenlemeler yapılarak plansız gelişen kentler kontrol altına alınır ve aynı zamanda çarpık yapılaşmanın önüne geçilir. Kentsel Dönüşüm sayesinde kentlerdeki birçok işlevsiz alan iyileştirilerek günümüz standartlarına uygun hale getirilmektedir. Fakat kentsel dönüşüm denince akla sadece bina yapımı gelmemelidir. Kentsel dönüşüm bina yapımının yanı sıra kenti yenileme ve canlandırma çalışmalarını da kapsamaktadır.
Kentsel Dönüşüm türlerini yapılış biçimlerine Yeniden yapılandırma, Rehabilitasyon, Entegrasyon ve Yeniden Canlandırma olmak üzere dört başlık altında toplanmaktadır. İlk olarak Yeniden Yapılandırma yöntemi işlevsiz ve korunacak değeri olmayan yapıların bulunduğu bölgelerde uygulanan bir Kentsel Dönüşüm türüdür. Yeniden Yapılandırmada ekonomik ömrünü doldurmuş yapıların tahliye edilerek yıkılmasının ardından yerlerine dayanıklı ve çağdaş yeni kentler oluşturulması amaçlanır. Fakat bu yöntem gelişmiş ülkelerde çok fazla kullanılmamaktadır. Çünkü bu yöntem gecekondu mahallelerinin kentin başka bir bölgesinde yeniden oluşmasına neden olabilir. İkinci tür olarak Rehabilitasyon ise dönüşümün asıl yapıyı bozmadan, yapının üzerinde yapılan çeşitli değişikliklerle yeniden sosyal, kültürel ve ekonomik olarak geliştirilmesi yöntemi ile yapılmasıdır. Bu yöntem sayesinde yıpranmış, işlevini kaybetmiş bölgeler tekrar değerli hale getirilmektedirler. Rehabilitasyon sırasında halkın katılımı esastır. Kentsel Dönüşümün üçüncü türü olan Entegrasyon yönteminde ise mevcut binaların yanına yeni binaların yapılmasıyla zengin bir çevre yaratmak amaçlanmaktadır ve bu işlem sırasında kent kimliğinin korunmasına özen gösterilmektedir. Kentin asıl sakinleri ve yeni kent sakinleri entegrasyon sırasında kentsel dönüşüm alanında kalabilirler. Son kentsel dönüşüm türü Yeniden Canlandırma yöntemi ise sosyal, kültürel, ekonomik ya da fiziksel açıdan işlevini yitirmiş ya da yitirmekte olan kentsel alanların, işlevlerini yitirmesine neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması ya da iyileştirilmesi sonucunda alanların tekrar canlandırılmasını amaçlamaktadır. Bu yöntem uygulandığı sırada alanın asıl sakinleri isteğe bağlı olarak alanda kalabilirler.
Kentsel Dönüşüm Ne Sağlar?
Kentsel Dönüşüm projesi kaçak yapılaşmış alanların dönüştürülmesini, doğal afet sırasında doğrudan etkilenecek olan alanlarda olan konutların veya bir başka alanların dönüştürülmesini, işlevini kaybetmiş tarihi mekânların ve koruma alanlarının dönüştürülmesini, kent içinde kalmış olan tehlikeli çalışma alanlarının dönüştürülmesini, yaşanabilir kent standartlarının dışında kalan alanların dönüştürülmesini amaçlamaktadır. Kentsel dönüşüm kapsamında vatandaşların daha sağlıklı, güvenli ve huzurlu şehirlerde yaşamalarını sağlamak amacıyla gerekli çalışmalar yapılmaktadır. Kentsel Dönüşüm projeleri sayesinde yaşam kalitesi her geçen gün artmakta ve şehir hayatı yaşanabilir bir hal almaktadır. Ülkemizde var olan çarpık kentleşme ve binaların zayıf yapılmış olmasından dolayı deprem ve diğer afetlere karşı çok savunmasız olan binaların yenilenmesi ve sağlıklı hale getirilmesi Kentsel Dönüşüm projeleri ile sağlanmaktadır.